Γιατί κάποιοι άνθρωποι νιώθουν ενοχές όταν κερδίζουν; Γιατί άλλοι δεν καταφέρνουν να κρατήσουν τίποτα, όσα κι αν αποκτήσουν; Και γιατί μερικοί σαμποτάρουν ασυνείδητα κάθε οικονομική τους επιτυχία, λες και μια “αόρατη δύναμη” τους τραβάει πίσω;
Αν όλα αυτά σου ακούγονται οικεία, ίσως η απάντηση να μην βρίσκεται σε εσένα — αλλά στη θέση σου μέσα στο γενεαλογικό σου δέντρο.
Το χρήμα δεν είναι μόνο θέμα ικανοτήτων
Η σχέση μας με το χρήμα συχνά θεωρείται ζήτημα λογικής, μόρφωσης ή επαγγελματικής στρατηγικής. Όμως, στην ψυχοσυστημική προσέγγιση, γνωρίζουμε ότι το χρήμα είναι πρωτίστως ενεργειακή ροή. Και όπως κάθε ροή, μπορεί να μπλοκαριστεί — όχι μόνο από προσωπικά τραύματα, αλλά και από προγονικά βάρη.
Τι σημαίνει “θέση στο γενεαλογικό σου δέντρο”;
Ο κάθε άνθρωπος καταλαμβάνει μια πολύ συγκεκριμένη θέση στο οικογενειακό του σύστημα. Είσαι το πρώτο παιδί ή το τρίτο; Γεννήθηκες μετά από ένα αποτυχημένο πένθος; Έχεις το όνομα κάποιου παππού που πέθανε τραγικά;
Όλες αυτές οι λεπτομέρειες δεν είναι ουδέτερες. Διαμορφώνουν τον “ρόλο” που η ψυχή σου αναλαμβάνει μέσα στο σύστημα — κι αυτός ο ρόλος επηρεάζει βαθιά την ικανότητά σου να δέχεσαι, να κρατάς και να επιτρέπεις την αφθονία.
Μερικά παραδείγματα:
- Παιδί-αντικαταστάτης ή τιμής: Αν η ύπαρξή σου “έρχεται” για να τιμήσει ή να αντικαταστήσει ένα χαμένο μέλος, συχνά κουβαλάς και την ενοχή της επιβίωσης. Το χρήμα — που σχετίζεται με την επιβίωση και την ευχαρίστηση — έρχεται με βάρος.
- Πρωτότοκος με αυξημένο “βάρος ευθύνης”: Τα πρώτα παιδιά συχνά ταυτίζονται με τους γονείς, ειδικά αν μεγαλώνουν σε σπίτια με ψυχικά ή οικονομικά φορτία. Έτσι, ο εσωτερικός τους προγραμματισμός λέει: «Απαγορεύεται να ζήσω καλύτερα». Η αυτοϋπονόμευση των οικονομικών γίνεται μορφή πίστης και αφοσίωσης.
- Εκτός “γραμμής αίματος”: Παιδιά που υιοθετήθηκαν ή που ποτέ δεν ένιωσαν «μέσα» στην οικογένεια, μπορεί να νιώθουν ότι δεν έχουν δικαίωμα στο καλό — ούτε στην αγάπη, ούτε στο χρήμα. Εσωτερικά, νιώθουν πως δεν έχουν “θέση στο τραπέζι”.
- Κατονομασία από πρόγονο που απέτυχε οικονομικά ή υπήρξε θύμα: Αν φέρεις το όνομα κάποιου που έχασε την περιουσία του ή εξαθλιώθηκε, μπορεί χωρίς να το ξέρεις να ταυτίζεσαι με την αποτυχία ή να προσπαθείς να “επανορθώσεις” με τίμημα τη δική σου ελευθερία.
Πώς λύνονται όλα αυτά;
Η συστημική αναπαράσταση μπορεί να αποκαλύψει τη θέση σου, τον ρόλο που έχεις αναλάβει και το μήνυμα που κουβαλάς. Το να «δεις» αυτά τα δυναμικά σου επιτρέπει να απεμπλακείς από τη μηχανική επανάληψη και να πεις:
«Αυτή είναι η δική μου ζωή. Μπορώ να τιμώ την ιστορία μου, χωρίς να θυσιάζω την αφθονία μου.»
Το χρήμα είναι ροή. Και η ροή περνάει από τις ρίζες σου.
Το να ευημερείς δεν είναι ντροπή, ούτε προδοσία. Είναι απόδειξη ότι τιμάς τη ζωή — και τους προγόνους σου — όχι μέσα από τη θυσία, αλλά μέσα από τη συνέχεια.
Αν νιώθεις πως κάτι σε εμποδίζει να δεχτείς, να κρατήσεις ή να χτίσεις, τότε ίσως ήρθε η στιγμή να κοιτάξεις πίσω. Για να πάρεις τη θέση σου στο δέντρο, και από εκεί, να ανθίσεις.